همه‌گیری جهانی کرونا در روال زندگی بسیاری از مردم اختلال به وجود آورده است. یکی از این خلل‌ها رفتن به دندانپزشک است و خیلی‌ها نگران هستند که نرفتن برای معاینه و تمیز کردن مرتب دندانها چه تاثیراتی بر سلامت دهان و دندان و لثه‌های آنها می‌تواند بگذارد.
در وضعیت فاصله گذاری اجتماعی که ممکن است مدتی دیگر نیز ادامه داشته باشد حفظ سلامت دهان و دندان یکی از کارهای مهمی است که به سالم ماندن سایر دستگاه‌های بدن کمک می‌کند . از این رو در کنار انجام روزانه مسواک‌زدن، استفاده از نخ دندان و دهان‌شوی که به حفظ سلامت دندانها کمک می‌کند؛ مصرف برخی از مواد غذایی احتمال پوسیده شدن دندانها را افزایش می‌دهند و بعضی دیگر برای سلامت و استقامت دندان ها توصیه می‌شود.
بنابراین علاوه بر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، تغذیه نیز می‌تواند باعث بروز بیماری‌های مختلفی مثل پریودنتال یا دیگر بیماری‌های مربوط به دهان و دندان شود.
راه‌هایی که در طول همه‌گیری بر روی سلامت دندان و لثه‌ها تاثیر می‌گذارند، رژیم غذایی روزانه شما است. سایت خبری هلث‌لاین (healthline) در گزارش جدید خود فهرستی از مواد خوراکی مفید برای سلامت دندانها و لثه‌ها ارائه کرده که به شرح زیر است:
غذاهایی که توصیه به خوردن آنها شده عبارتند از:
لبنیات به دست آمده از شیر گاوهایی که در مراتع طبیعی تغذیه می‌کنند.
این گونه فرآورده‌های شیری حاوی ویتامین ک۲ فراوان هستند که برای سلامت دندانها حیاتی است.
پنیر و ماست
غذاهای سرشار از کلسیم و فسفر می‌توانند به سالم ماندن مینای دندان و حتی جایگزینی مواد معدنی در دندان (رمینرالیزاسیون دندان) کمک ویژه‌ای کنند. پنیر کم‌چرب و ماست بدون چربی انتخاب‌های ایده‌آلی برای سلامت دندان هستند چرا که پنیر دارای فسفر، کلسیم و پروتئین بوده و ماست نیز از جمله مواد غنی از کلسیم است. فرآورده‌های دیگر مانند زرده تخم مرغ و شیر، سرشار از ویتامین D و کلسیم هستند که برای بدن بسیار مهم بوده و برای حفظ سلامتی دندانها و استخوان‌ها ضروری به شمار می‌روند.
دانه کاکائو خرد شده
شکلات یکی از خوراکیهای محبوب اکثر مردم است؛ ولی از آن جایی که شکر زیادی دارد خوردن زیاد آن برای دندانها بد است. دانه خرد شده کاکائو نه تنها عاری از شکر افزوده است، بلکه به خاطر ماده شیمایی پلی‌فنلی موجود در آن، مانع از پوسیدگی دندانها می‌شود.
گوشت، ماهی و توفو
گوشت، ماهی‌های چرب (مثل قزل آلا) و توفو یکی دیگر از مواد سرشار از فسفر و مواد معدنی مهم هستند که برای محافظت از مینای دندان بسیار مفیدند. این خوراکی‌ها سرشار از فسفر هستند.
ماهی‌های چرب
ماهی های چرب مقدار زیادی ویتامین D دارند که نه تنها برای سلامت کل بدن مفید و بسیار مهم هستند، بلکه این ویتامین همراه با ویتامین A و K2 در جذب کلسیم در بدن و استقامت مینای دندان کمک می‌کند.
سبزیجات تیره‌رنگ
سبزیجات دارای برگ‌های زیاد و رنگ تیره، سرشار از مواد معدنی و ویتامین بوده و برای دندان نیز بسیار مفید هستند. از جمله خوراکی‌هایی که این ویژگی را دارند می‌توان به کاهو،کلم‌بروکلی، کلم‌پیچ، بامیه، بوک‌چوی و برگ کولارد و اسنفناج اشاره کرد که پری‌بیوتیک‌های مفیدی برای باکتری‌های خوب دهان هستند
میوه‌ها و سبزیجات تُرد
درست مثل سایر اعضای بدن، دندان نیز به کارهای آسان نیاز دارد. جویدن مواد خوراکی تُرد همچون هویج، سیب و خیار می‌تواند پلاک‌های دندانی را از بین ببرد و به عنوان راهکاری برای تمیز کردن دندانها بکار رود. جویدن مدت دار در دهان، جریان آب دهان را تحریک می‌کند و به تمیز کردن سطوح دندان و سفید ماندن آنها کمک می‌کند. این خوراکیهای ترد علاوه بر این، سرشار از ویتامین، فیبر و آب هستند. از جمله این سبزیحات، کرفس است که خود به تنهایی یک غذای رژیمی کامل محسوب می‌شود.
شیرین‌کننده‌های مصنوعی؟
هنوز هم در این که شیرین‌کننده‌های مصنوعی مفید هستند یا نه بحث وجود دارد اما از نظر دندانپزشکان، برخی از این شیرینکنندهها از جمله زایلیتول را که از ترکیبات برخی از آدامس‌های بدون قند است، برای جلوگیری از پلاک دندان مفید می‌دانند.
گریپ‌فروت، لیمو و پرتقال
هرچند مرکبات اسیدی با امتیاز pH پایین می‌توانند برای مینای دندان زیانبار باشند، ولی خوردن متعادل مرکبات مثل پرتقال و گریپ‌فروت برای سلامت دهان بسیار مفید است. ویتامین C موجود در مرکبات رگ‌ها و بافت لثه‌ها را قوی می‌کند و جلوی بیماری‌های لثه مثل اسکوربوت را می‌گیرد.
سیب
سیب و همچنین سایر میوه‌های غنی از فیبر، سطح دندان را تمیز کرده و دهان را نیز خوش‌بو می‌کنند.
غذاهایی که مصرف آنها توصیه نمی‌شود:
بیسکوئیت (حتی بدون شکر)
بیسکوئیت تماماً نشاسته است و یکی از مضرترین خوردنی‌ها به شمار می‌رود. حتی اگر بیسکوئیت شور باشد بلافاصله بعد از خوردن به شکر تبدیل می‌شود که محیط مناسبی برای رشد باکتری‌های بد دهان است.
میوه های خشک شده
وقتی اسم میوه می آید همه فکر می‌کنند میوه غذای سالمی است در حالی که وقتی میوه خشک می‌شود، تمام آن شکر است و خوردن آن فرقی با خوردن کارامل ندارد.میوه‌های خشک شده طوفانی کامل از چسبندگی بوده و به این دلیل تا مدتی در دندانها باقی می‌مانند و با تولید اسید در این مدت سبب تخریب دندان می‌شوند.
شکلات
برخی از مواد غذایی مثل شیرینی و شکلات آشکارا برای دندانها خوب نیستند. غذاهای شیرین می‌توانند در دندانها حفره ایجاد کنند و سپس باکتری‌ها نیز از فرصت به وجود آمده استفاده کرده و نهایت آسیب را به دندان می‌رسانند. آب‌نبات و شکلات نیز از جمله آنها هستند که به دلیل وجود قند زیاد، بعد از کمی ماندن در دهان، اسید ایجاد کرده و به لثه و دندان آسیب می‌زنند.
نوشابه‌های گازدار (حتی نوع رژیمی)
تمام نوشابه‌های گازدار، حتی آنهایی که شکر ندارند، به دلیل داشتن کربن فراوان حاوی مقدار زیادی اسید هستند. و pH آنها از نظر اسیدی خیلی بیشتر از قهوه است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد که مصرف نوشابه چه کم و چه زیاد سبب پوسیدگی دندانها می‌شود.
کامبوچا
کامبوچا (نوعی نوشیدنی حاصل از تخمیر چای سبز یا سیاه) به خاطر داشتن انواع باکتری‌های خوب و مخمرها اصولاً یک نوشیدنی سالم محسوب می‌شود. ولی اکثر کامبوچاهایی که در فروشگاه‌ها عرضه می‌شوند حاوی مقدار زیادی شکر هستند که برای دندان خوب نیستند.
حبوبات
حبوبات مثل عدس و لوبیا اصولاً جزو غذاهای بسیار مفید و سالم هستند که خوردن آنها همیشه توصیه می‌شود. ولی حاوی فیتیک اسید هستند که می‌تواند در پوسیدگی دندان نقش داشته باشد. فیتیک اسید به مواد مغذی مثل کلسیم، ویتامین دی، فسفر، و منیزیم می‌چسبد و جذب آنها را برای دندانها مشکل‌تر می‌کند.
ترشی
باید ترشی را بدترین کابوس برای دندان دانست؛ جایی که این خوراکی به دلیل داشتن سرکه و حالت اسیدی‌شکل، می‌تواند مینای دندان را نابود کند.
قهوه
اسیدهای تانیک در قهوه، علاوه بر آسیب زدن به مینای دندان، می‌توانند لکه‌های قهوه‌ای رنگی نیز در آن ایجاد کنند. با این حال اگر در مصرف این نوشیدنی زیاده‌روی نکنیم، می‌توانیم از خواص فراوان آن بهره برده و از آسیب رسیدن به دندان نیز جلوگیری کنیم.
