جالبترین حقایق از اشکال مغزآدمی که شگفت زده‌تان می‌کند

 تصویر مغز مبتلا به  PTSD

معمولا ذهن ما وقایع را ارزیابی می‌کند. چنانچه مغز شما در رویارویی با واقعه‌ای آنرا  مضطرب و یا استرس‌زا ارزیابی کند،  پاسخ خودکار«فرار یا  مبارزه»  ایجاد می‌شود. در اکثر افراد مغز خودبخود از بی‌خطر بودن خاطره آگاه شده و بهبود می‌یابند، اما برخی به اختلال استرس پس از سانحه( PTSD ) مبتلا می‌شوند. PTSD باعث می‌شود آمیگدال – بخشی از مغزشما که احساسات را کنترل می‌کند – بیش از حد فعال شود و فعالیت منطقه تصمیم‌گیری -که در قشر جلوی پیشانی شما قرار دارد- را کاهش می‌دهد. همچنین می‌تواند هیپوکامپ یا مرکز خاطرات شما را کوچک کند.

 تصویر مغز مبتلا به افسردگی  Depression

افسردگی فقط بر خلق و خوی شما تأثیر نمی‌گذارد. این اختلال می‌تواند مغز شما را تغییر دهد. کارشناسان می‌گویند که افسردگی، فعالیت در برخی از نواحی مغز، از جمله مناطق جلوی مغز (که با استدلال، شخصیت و قضاوت درگیر هستند) را کاهش می‌دهد. در مطالعه‌ای نشان داده شد افرادی که بیش از یک دهه افسرده بودند، حدود ۳۰ درصد بیشتر دچار التهاب مغزی شدند. این ممکن است منجر به از دست دادن سلول‌های مغز شود که مشکلات حافظه و زوال عقل را بیشتر می‌کند.

تصویر مغز مبتلا به سکته مغزی Strokes 

سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون به بخشی از مغز شما متوقف شود و باعث آسیب دائمی مغز می‌شود و در مواردی می‌تواند منجر به مرگ و ناتوانی شود.  هر یک از این علائم به محل وقوع سکته بستگی دارد. اگر در سمت چپ مغز باشد، ممکن است در سمت راست بدنتان إحساس ضعف و بی‌حسی داشته باشید و همچنین ممکن است صحبت کردن سخت باشد. اگر سکته مغزی شما در سمت راست مغز باشد، ممکن است در سمت چپ خود ضعف یا بی حسی داشته باشید.

 تصویر مغز مبتلا به اعتیاد الکل Alcohol Use Disorder

بر کسی پوشیده نیست که الکل بر مغز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث تاری دید، گفتار نامفهوم و از دست دادن حافظه شود؛ چرا که الکل سلول‌های مغز را می‌کشد و با گذشت زمان، مصرف بیش از حد آن می‌تواند به مغز شما آسیب برساند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف بی‌رویه الکل می‌تواند قسمت‌های خاصی از مغز شما را نیز کوچک کند. برخی از کارشناسان می‌گویند افراد الکلی، هیپوکامپ کوچک‌‌تری دارند – ناحیه‌ای که برای یادگیری و حافظه مهم است – نسبت به افرادی که اغلب الکل مصرف نمی‌کنند.

  تصویر مغز مبتلا به اسکیزوفرنی Schizophrenia

مغز افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با افراد عاری از این اختلال روانی، متفاوت است. تصاویر مغزی نشان می‌دهد که افراد اسکیزوفرن، ماده چربی تشکیل دهنده مغز آنها (که به ماده خاکستری و سفید معروف است) را از دست می‌دهند. ماده سفید در اعماق مغز، جایی که اطلاعات حرکت می‌کنند، قرار دارد. ماده خاکستری آن را احاطه کرده و از جمله به مغز کمک می‌کند تا اطلاعات را پردازش کند. در افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند، ابتدا ماده خاکستری از بین می‌رود و ماده سفید به مرور زمان از بین می‌رود.

تصویر مغز مبتلا به آلزایمر Alzheimer’s Disease

مغز شما سلول‌هایی به نام نورون دارد. آنها از طریق سیگنال‌های شیمیایی و الکتریکی با یکدیگر “صحبت می‌کنند” و پیام‌هایی به بقیه بدن شما ارسال می‌کنند. بیماری آلزایمر این ارتباط را مختل می‌کند. تصور می‌شود که این تجزیه از تجمع دو پروتئین آمیلوئید(amyloid) و تاو(tau) ناشی می‌شود. هر دو درهم‌تنیدگی ایجاد می‌کنند که ممکن است پیام‌ها را مختل کند.

تصویر مغز مبتلا به میگرن Migraines

افرادی که به میگرن مبتلا می‌شوند، سیم‌کشی مغزشان دچار عیب و ایراد می‌شود. برخی اعصاب به محرک‌هایی مانند استرس یا نور شدید واکنش نشان می‌دهند و همین موجی از فعالیت در مغز ایجاد می‌کند که باعث می‌شود مواد شیمیایی رگ‌های خونی مغز را باریک کنند که با سردرد و علائم دیگر همراه است. میگرن مزمن با گذشت زمان، می‌تواند باعث از دست دادن مقداری ماده خاکستری و سفید مغز شود.

تصویر مغز مبتلا به آنوریسم مغزی Brain Aneurysm

آنوریسم مغزی نقطه ضعیفی در رگ خونی است. معمولاً مثل بادکنک، باد می‌شوند و بیرون می‌زنند و پر از خون می‌شود. بسیاری شبیه یک توت هستند که روی یک ساقه نازک آویزان شده‌اند. آنها اغلب بر روی شریان‌های پایه مغز تشکیل می‌شوند. برخی از آنوریسم‌ها نشت یا پاره می‌شوند که باعث خونریزی در مغز یا ناحیه بین مغز و پوشش آن می‌شود. اینها سکته‌های هموراژیک هستند به صورت سردرد شروع می‌شوند و حتی می‌توانند منجر به حالت تهوع، تشنج و مرگ شوند.

تصویر مغز مبتلا به ضربه مغزی Concussions

هر اتفاق ناگواری مانند تصادف اتومبیل یا ضربه به سر، می‌تواند باعث ضربه مغزی شود. در هنگام ضربه، مغز می‌لغزد و به داخل جمجمه برخورد می‌کند. این برخورد می‌تواند مغز را کبود کرده و بافت عصبی را پاره کند. ضربه مغزی همچنین تعادل مواد شیمیایی را در مغز متزلزل می‌کند و به عملکرد سلول‌های عصبی آسیب می‌رساند و باعث التهاب می‌شود. در حالی که مغز معمولاً به خودی خود بهبود می‌یابد، ضربه‌های مغزی متعدد ممکن است منجر به آسیب طولانی مدت شود.

تصویر مغز مبتلا به اختلال دوقطبی Bipolar Disorder 

دانشمندان هنوز در حال بررسی تغییرات مغزی مسبب تغییرات شدید خلق و خوی یا اختلال دوقطبی هستند. تصور براین است که تغییرات نابهنگام و غیرقابل پیش‌بینی خلق و خوی نتیجه عدم تعادل انتقال دهنده‌های عصبی هستند. این مواد شیمیایی پیام‌هایی را بین سلول‌های مغز ارسال می‌کنند. این انتقال دهنده‌های پیامها، در مواردی مانند خلق و خو، خواب و حافظه نقش دارند. به عنوان مثال، مقدار بیش از حد یک انتقال‌دهنده عصبی به نام نورآدرنالین می‌تواند باعث شیدایی شود، در حالی که مقدار کم آن زمینه را برای افسردگی فراهم می کند.

تصویر مغز مبتلا به ام اس Multiple Sclerosis

در مبتلایان به ام اس، سیستم ایمنی بدن به اعصاب مغز و نخاع حمله می‌کند. بدن شما گلبول‌های سفید خون را می‌فرستد تا به میلین، لایه عایق اطراف اعصاب آسیب برساند. این باعث آسیب عصبی می‌شود و جریان اطلاعات به مغز و از آن(مغز) را مختل می‌کند. با گذشت زمان، بافت اسکار روی اعصاب ایجاد می‌شود و ضایعاتی ایجاد می‌کند. این تغییرات منجر به مواردی مانند بی‌حسی، لرزش و مشکلات بینایی می‌شود.

تصویر مغز مبتلا به اختلال بیش فعالی همراه با کمبود توجه

تعدادی از کارشناسان بر این باورند که علائم ADHD، مانند بی‌توجهی و بیش فعالی، ناشی از تفاوت‌های مغزی است. تحقیقات نشان می‌دهد که ماده خاکستری و سفید کمتری در افراد مبتلا به ADHD وجود دارد. شکل گرفتن برخی مناطق نیز زمان بیشتری می برد. علاوه بر این، شبکه‌های سلول‌های عصبی متفاوت عمل می‌کنند. این شبکه‌ها پیام‌هایی را در مغز ارسال می‌کنند که در توجه و تمرکز نقش دارند.

تصویر مغز افراد در حال مدیتیشن Meditation

این نرمش ذهن و بدن، استرس را کاهش می‌دهد و سلامت روان را تقویت می‌کند. تحقیقات حاضر نشان می‌دهد در واقع این تمرین ممکن است مغز شما را تغییر دهد. یک مطالعه نشان داد که مدیتیشن به مدت ۲ ماه باعث افزایش ماده خاکستری در قسمت‌هایی از مغز می‌شود که احساسات و یادگیری را کنترل می‌کند. مدیتیشن همچنین ارتباط بین سلول‌های مغز را تقویت می‌کند. همچنین ممکن است التهاب در مغز را کاهش دهد و از بیماری آلزایمر محافظت کند.

تصویر مغز در حال ورزش Exercise

تحرک برای بدن و مغز مفید است. ورزش خون را به مغز پمپاژ می‌کند که اکسیژن و مواد مغذی را به مغز می‌رساند. همچنین باعث تحریک ترشح پروتئین‌هایی می‌شود که سلول‌های مغز را سالم نگه می‌دارند و به رشد سلول‌های جدید کمک می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش احتمالاً مناطقی از مغز را که تفکر و حافظه را کنترل می‌کند، رشد و تقویت می‌دهد.

این بررسی پزشکی توسط (Carol DerSarkissian، MD) در ۰۲ اگوست ۲۰۲۱ انجام شده است.

Medically Reviewed by Carol DerSarkissian, n August 02, 2021