در سال یکهزار و سیصد و سیزده در دوران حکومت رضا شاه پهلوی ، به همت ایران دوستانی چون محمد علی فروغی ، هزاره حکیم سخن و حماسه سرای ایران، ابوالقاسم فردوسی برگزار شد و فرصتی پدید آمد برای گردهمایی این دوستداران و عاشقان تاریخ و ادب پارسی.
هزاره فردوسی یا جشن هزاره فردوسی (کنگره هزاره فردوسی)، مجموعه آیین‌هایی بود که به مناسبت هزارمین سال میلاد فردوسی در سال ۱۳۱۳ خورشیدی در تهران، طوس، و دیگر شهرهای ایران برگزار شد. در کنگره هزاره فردوسی، که نخستین اجتماع بزرگ علمی در ایران بود، ۴۰ تن از ایران‌شناسان برجسته از ۱۷ کشور و ۴۰ تن از دانشمندان و ادیبان ایرانی شرکت داشتند. به مدت ۵ روز، از ۱۲ تا ۱۶ مهر ۱۳۱۳، سخنرانی‌هایی در تالار دارالفنون در تهران ایراد شد و تعدادی از آنها در کتاب هزاره فردوسی به چاپ رسید. جشن هزاره فردوسی به سال ۱۳۱۳ یکی از رویدادهای مهم فرهنگیِ قرن، و مهم‌ترین کنگره علمی بود که در ایران معاصر برگزار شد.

همزمان با کنگره هزاره فردوسی در بیشتر شهرهای ایران نیز مراسمی برگزار شد، و در آنها سخنرانی‌هایی ایراد شد، و شعرهایی خوانده شد و نمایش‌هایی از داستان‌های شاهنامه اجرا گردید. در شهرهای مختلف، خیابان‌ها و دبستان‌ها و دبیرستان‌هایی به نام فردوسی نام‌گذاری شد.

پس از خاتمه کنگره هزاره فردوسی، شرکت‌کنندگان کنگره به مشهد سفر کردند، و بنای آرامگاه فردوسی در توس که احداث آن از هشت سال پیش از آن آغاز شده بود، با حضور رضا شاه پهلوی افتتاح شد.

رضاشاه پهلوی در آئین افتتاح آرامگاه فردوسی در توس و اختتامیه کنگره هزاره فردوسی.

در خارج از ایران نیز در پاریس، لندن، رم، مسکو، برلین و برخی از دیگر شهرهای اروپا و آسیا با تشکیل جلسه‌های سخنرانی مراسم بزرگداشت فردوسی اجرا شد.

برگزاری آیین‌های هزاره فردوسی، سرآغاز تحقیقات وسیع شاهنامه‌شناسی در ایران و جهان گردید. علاوه بر مقالات روزنامه‌ها، در ایران دو دوره متن شاهنامه به سرمایه کتابفروشی‌های خاور و بروخیم به چاپ رسید. مجله ادبی مهر شماره‌های مهر و آبان ۱۳۱۳ خود را یکجا به نام فردوسی‌نامه مهر شامل مقالاتی در باره شاهنامه و فردوسی منتشر کرد. مجله باختر در اصفهان نیز شماره‌ای ویژه فردوسی انتشار داد.

همچنین به مناسبت هزارمین سالگرد تصنیف شاهنامه، نمایشگاهی شامل نگاره‌های مختلف از این اثر فردوسی در موزه پرگامون برلین در سال ۲۰۱۱ برگزار شد.

شرکت‌کنندگان در کنگرهٔ هزارهٔ فردوسی در مقابل تالار دارالفنون، تهران 

ردیف اول نشسته از راست:
حیدرعلی مالکی، محمدتقی بهار، هانری ماسه “فرانسه” ، عباس اقبال آشتیانی، عیسی صدیق، محمد آقااوغلو”آمریکا”، فرانکلین گونتر”آمریکا” و سباستیان بک “آلمان”

ردیف دوم :
جان درینک‌واتر “انگلستان” ، عبدالوهاب عزام”مصر” ، ژرژ کونتنو “فرانسه” ، ابراهیم حکیمی، یوگنی برتلس “شوروی” ، حسن اسفندیاری، محمدعلی فروغی، خانم گِدار، دستور نوشیروان “هند” ، آرتور کریستنسن “دانمارک” ، فریدریش زاره “آلمان”، عبدالحسین شیبانی و حسن پیرنیا

ردیف سوم:
مجتبی مینوی، ولی‌الله نصر، مهدی دیبا، حسن وحید دستگردی، میرزا یانس، بدیع‌الزمان فروزانفر، سعید نفیسی، جمیل صدقی زهاوی”عراق”، صادق رضازاده شفق، محمد فؤاد کوپرولو “ترکیه”، ابوالقاسم اعتصام‌زاده، محمد نظام‌الدین، ادوارد دنیسن راس”انگلستان”، آشیکاگا آتسوجی”ژاپن”، زین‌العابدین رهنما، بولوتنیکوف “شوروی”، محمدطاهر رضوی، غلامرضا رشید یاسمی

ردیف چهارم:
مایل تویسرکانی، احمد حامد صراف “عراق”، علی‌اصغر حکمت، یان ریپکا”چکسلواکی”، نصرالله فلسفی، محمد عشاق”هند” ، آلکساندر فرایمان”شوروی” ، سید عبد الکریم حسینی “حیدرآباد دکن، هند” ، عبدالعظیم قریب، علی نهاد بی “ترکیه”، شیخ‌الملک اورنگ، احمد بهمنیار و رحیم‌زاده صفوی

ردیف پنجم:
ژوزف هاکن “فرانسه”، جلال الدین همایی، یوری نیکولایویچ مار”شوروی”، علی قویم، آلکساندر روماسکویچ “شوروی”، یوزف اوربلی”شوروی”، جمشید جی اونوالا “هند”

ردیف ششم:
بهرام‌گور آنکلساریا “هند”، احمد کسروی، نصرالله تقوی، ولادیمیر مینورسکی “انگلستان”، عبدالحمید عبادی “مصر”، آنتونیو پاگلیارو “ایتالیا”، ملک کرم، ارنست کوهنل “آلمان”، عباس خلیلی، علی جواهرکلام، ال.آ. مایر “اسرائیل

برای امتیازدهی، روی یکی از ستاره‌ها کلیک کنید!

«هر ستاره برابر یک امتیاز و پنج ستاره به معنای امتیاز کامل است»

میانگین امتیاز ۰ / ۵. تعداد آرا: ۰

نخستین فردی باشید که به این پست امتیاز می‌دهد

مطلب پیشینآشنایی با شطرنج و پیشینه آن
مطلب بعدی