سن پاها مانند سایر اعضای بدن با بالارفتن سن بیشتر میشود. اما این به معنای تغییر در سایز و اندازه آنها نیست. از اینرو با گذشت زمان و ایجاد تغییرات طبیعی در پاها باعث میشود پاها پهن‌تر شود نه درازتر.
چگونه پاها با گذشت زمان تغییر می‌کند
کیلی هینز (Kelly Hynes) جراح پا و مچ پا از دانشگاه شیکاگو توضیح می‌دهد “پاها با بالا رفتن سن تغییر می‌کنند اما ضرورتاً در اندازه تغییر نمی‌کنند، مانند سایر قسمتهای بدن که بافت ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و شل‌تر می‌شوند، ممکن است پاها با افزایش سن، پهن تر شوند اما ضرورتاً سایز آنها تغییر نمی‌کند”.
بنابراین پاهای شما بزرگتر نمی‌شوند؟ و اگر علاقمند به پوشیدن کفشی بزرگتر از سایز معمول پاهایتان هستید، بدلیل گستردگی پاهاست که احساس راحتی بیشتری در آنها می‌کنید.
آیا از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پا و پهن شده پا، زمینه‌ساز آسیب دیدگی پاها میشود؟
این تغییرات الزاماً به معنای آسیب دیدگی پاها نیست و برای افراد مختلف براساس میزان استفاده از پاهای خود در زندگی میتواند پیامدهای متفاوتی داشته باشد. آنهایی‌که بدون حمایت لازم و نگهداری مناسب از پاهای خود بسیار استفاده می‌کنند طبیعی است که بافت ها کمی فرو ریخته می‌شوند و با ورم مفاصل و درد پا همراه شود. بنابراین پاهای ما به حمایت بیشتری در این سنین نیاز دارند که معمولاً به معنی تغییر کفش نیست. دکتر هینز در این راستا می‌گوید:” من نمی‌خواهم بگویم افراد مسن باید از پوشیدن شلوار جین، کفش پاشنه بلند و کفش‌های غیرطبی خودداری کنند. اما افرادی که متوجه رنجوری پاها و احساس درد در آنها می‌شوند، و احساس عدم تعادل در حفظ وزن بدن روی پاها می‌کنند، قطعا پاهایشان نیازمند توجه، حمایت و پشتیبانی است.
علاوه بر بهداشت پاها کفشی راحت، محکم و با قوس کمتر توصیه میشود؛ کفشی که براحتی خم نشود، اگر سعی کنید آن را خم کنید، نباید به راحتی نصف شود. همچنین به ضخامت آن نگاه کنید، اگر فقط چند میلی متر ضخامت داشته باشد ، احتمالاً آنقدر ضخیم نیست که بتواند از پاهای شما بخوبی پشتیبانی کند. پروتز یکی دیگر از اسباب حمایتی برای ایجاد شرایط خاص در پا و مچ پاست. استفاده از پروتز مانند کفی داخل کفش برای پشتیبانی کلی از کفش است و همه در میانسالی به آن نیاز ندارند.
تغییرات طبیعی پا در دهه های مختلف سنی
در دهه ۳۰ سالگی، در این مرحله از زندگی ، ماهیچه ها ، تاندون ها و لیگامان‌های موجود در پاها بتدریج شروع به تضعیف یا از دست دادن مقاومت می‌کنند.
در دهه ۴۰ سالگی، زمانی است که بسیاری از افراد شروع به تجربه درد پا و مشکلات شایع ناشی از ضعف ساختارهای پا می‌کنند که همانطور گفتیم از دهه ۳۰ تضعیف شدن شروع شده‌است. بسیاری از افراد در این گروه سنی در پایان یک روز طولانی متوجه درد در پاهایشان می‌شوند و اغلب از این دوران افراد مشکلات پا را تجربه می‌کنند.
برخی از شایع ترین مشکلات پا مشاهده شده در این دوران :
-
بانیون (Bunion) استخوان زائدی است که به دلیل سوء استفاده از پاها برجستگی استخوانی در قسمت پایه انگشتان بزرگ پا ایجاد میشود و بتدریج با افزایش سن هرچه بافت ها شل‌تر می‌شوند بونیون بزرگتر می،شود.
-
انگشت چکشی ( hammer toe) که نوعی بدشکلی در انگشتان پاست، که موقعیت انگشتان پا به جای اینکه به جلو حرکت کنند، خم شده یا به سمت پایین می‌پیچند.
-
قارچ ناخن
در دهه ۵۰ ، ۶۰ و بعد از آن،نوارهای چربی کف پاها نازک‌تر می‌شوند. معمولاً افراد وقتی به ۵۰ سالگی خود می‌رسند، به طور معمول نیمی از چربی‌های کف پا از بین می‌رود. این علائم در زنان پس از یائسگی و از بین رفتن استروژن شایع‌تر است و میتواند منجر به کاهش تراکم استخوان در پا و در نتیجه خطر بیشتری برای شکستگی پا و درد پا شود. افراد این گروه سنی، نیز بیشتر مستعد ابتلا به کالوس و ذرت (Corns and calluses) هستند. ذرت و کالوس مناطقی سخت و ضخیم از پوست است که می تواند دردناک باشد. آنها اغلب جدی نیستند. با رعایت مواردی میتوانید خودتان درد پاها را خفیف تر و آنها را آرام کنید.
جلوگیری از بروز مشکلات پا در میانسال
دانستن اینکه آیا واقعاً میتوانید از آن جلوگیری کنید ، دشوار است. برخی از افراد بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به مشکلات پا هستند. از نظر تئوری، اگر همیشه بویژه هنگام فعالیت یا اگر زیاد روی پای خود هستید، کفش‌های معقول و منطقی بپوشید نه تنها پاها احساس راحتی می‌کنند بلکه به شما کمک می‌کند از فعالیتهای خود لذت ببرید. بسیاری با بیشتر شدن مشکلات پا از انجام کارها خودداری می‌کنند، فعالیت پاها منجر به زنده نگهداشتن آنها میشود؛ فقط مطمئن شوید که پای شما در کفش‌هایی که می‌پوشید راحت است.
به گفته دکتر هینز یکی از بهترین کارها برای رفع مشکلات پا و جلوگیری از درد، انجام فعالیتهای کششی است. کشیدن ماهیچه‌های پشت پا به آرامش پا کمک می‌کند زیرا بسیاری از مشکلات پاها از خشکی و سفتی این ماهیچه‌هاست که به مفاصل پا و مچ پا ارسال میشود. به همین دلیل با گذشت زمان عدم حرکت و فعالیت شروع به صدمه دیدن و دردناکی پاها میشود. با انجام ۲-۳ دقیقه نرمش کششی در ماهیچه پشت پاها در هنگام صبح و قبل از خواب، میتوانید به رفع این مشکلات کمک کنید. کف پا دارای بیش از ۳۰ مفصل است و هرچه حرکت مچ پا بیشتر باشد ، استرس کمتری را در بین مفاصل کوچک پا ایجاد خواهد شد.
