بهبهان شهری با پیشنیه تاریخی

خوش گذرگاهی است جانا رهگذار بهبهان
روح افزاتر ندیدم از دیار بهبهان
خرمن نرگس نثار مقدم مهمان کند
هرکسی‌ افتد گزارش بر مدار بهبهان

بهبهان در پهنه خوزستان از قدمتی تاریخی برخوردار است و آنچه که در پیشینه تاریخی و آثار برجای مانده در این شهر تجلی یافته گویای سابقه کهن این شهر است.
اهالی بهبهان در قدیم در مکانی به نام «کوشک‌دشت» در جوار «ارجان» زندگی می‌کردند که پس از وقوع یک زمین لرزه به زندگی چادرنشینی روی آورده و به تدریج پس از خانه‌سازی در مکان فعلی سکونت گزیدند و آن را «بهان» نامیدند و به مرور زمان این شهر به عنوان بهتر از آن یعنی «بهبهان» نامیده شد.
براساس بررسیهای انجام گرفته، پس از زمین لرزه‌ای که در «ارجان» رخ داد، این شهر ویران شد. ولی شواهد باقیمانده از وجود آثار و بقایای دوران پیش از تمدن دراین منطقه حکایت دارد. ضمنا تابوت «کدین هتران» فرزند پادشاه عیلام در همین منطقه کشف شده که متعلق به حاکم «ارجان» در آن دوران بوده است.
همچنین یک حلقه گوشواره‌ای شکل که توسط باستان شناسان در شهر قدیمی ارجان بهبهان کشف شده، مربوط به پادشاهان ارجان است که به حلقه قدرت شهرت دارد و هم اکنون در میدان دروازه قرآن بهبهان نصب شده است.
بهبهان با گردشگاههای مناسب، طبیعت‌زیبا، کوههای بلند، دامنه‌های پوشیده از لاله و دشت نرگس زار و مکانهای مذهبی شهری است مناسب برای علاقه‌مندان گردشگری. تاریخ بهبهان همواره با نام «ارگان» (ارجان) همراه بوده است. براساس اکتشاف‌های باستانشناسی که درسال ۱۳۶۱ صورت گرفته است، پیشینیه تاریخی شهرقدیمی بهبهان (ارجان) به هزاره دوم پیش از میلاد حضرت مسیح باز می‌گردد.
آثار تاریخی به دست آمده، نشانگر عظمت بهبهان (ارجان) است. همچنین آثار به دست آمده نشان می‌دهد که «ارجان» در دوره ساسانیان ساخته نشده و عظمت خود را در این دوره به دست نیاورده است، بلکه پادشاهان عیلامی این منطقه را برای زندگی برگزیدند و به شکوفایی آن همت گماشتند.
شهر قدیمی بهبهان (ارگان) در دوران هخامنشی به سبب قرارگرفتن در مسیریکی از مهمترین راههای ارتباطی آن زمان یعنی راه شاهی که از «لودیه» در کنار دریای مدیترانه آغاز می‌شد و شهر شوش را از طریق «ارگان» به پاسارگاد متصل می‌کرد، از رونق و اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. منطقه «ارجان» نزد یونانیان به نام «ارکران» معروف بوده است و در دوره اشکانیان، جنوب شرقی خوزستان یعنی «ارجان» توسط پادشاهان عیلامی اداره می‌شد ‌و ساتراپ نشین جداگانه پارتی (اشکانی) را با اجازه اشکانیان تشکیل داده بودند. نقشهای برجسته سنگی موجود در«تنگ سولک» که صحنه تشریفات، تفویض مقام و منصب، مراسم مذهبی و جنگ تن به تن را نشان می‌دهد. نشانگررونق و آبادانی «ارجان» در دوره اشکانیان است معروف است که قباد ساسانی پدر انوشیروان، شهر «ارجان» را توسط عده‌ای از اسیران رومی بازسازی کرد.

ویژگیهای جغرافیایی

بهبهان در۳۰ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۱۶دقیقه طول شرقی و در منتهی‌الیه جنوب شرقی استان خوزستان قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۳۲۰ متر است. این شهر در دامنه جنوبی رشته کوههای زاگرس و بر روی جلگه وسیع خوزستان بنا شده است. شهر بهبهان حدود ۱۵ کیلومتر وسعت دارد و براساس آخرین سرشماری حدود ۱۹۵ هزارنفر جمعیت دارد. بهبهان ازآب و هوای نیمه بیابانی و استپی گرم برخوردار است و دمای شهر بهبهان در تابستان به حدود ۵۰ درجه سانتیگراد بالای صفر و دوره هوای گرم آن به ۵ تا ۷ ماه در سال می‌رسد و زمستان هوای آن متعادل است.
بادهای باران زا در بهبهان ازنوع باد جنوب شرقی است که به زبان محلی به آن باد «هیرو» می‌گویند. میزان متوسط بارندگی درشهر بهبهان ۳۴۵ میلی متراست.
کوههای مهم بهبهان عبارتنداز: کوه «پس شانه» با ارتفاع۳ هزار و ۳۲۰ متر و کوه «سردوک» با ارتفاع ۲ هزار و ۷۷۰متر.
مهمترین رودخانه بهبهان رود مارون است.